29 Kasım
1926’da İzmir’de Dünya'ya geldi.
Babası
Abidin Ege’nin Yüksek Ziraat Mektebi kuruluşu nedeniyle bulunduğu İzmir'de Dünya'ya
gelişinden kısa bir süre sonra ailesi önce İstanbul'a, birkaç yıl sonra da
Ankara'ya taşınmıştır. İlköğrenimini Ankara'da tamamladıktan sonra Ankara Kız
Lisesi'ne devam etti. Lise yıllarında matematiğe özel bir ilgisi vardı. Bu
nedenle liseden mezuniyetinin ardından İstanbul Üniversitesi Yüksek Matematik
ve Astronomi Bölümü'ne girdi. Astronomi merakı üniversite öğrenimi sırasında
ortaya çıktı.
1946 yılında
İstanbul Üniversitesi Yüksek Matematik ve Astronomi Bölümü'nden mezun olduktan
sonra Ankara Üniversitesi'nde astronomi bölümü açmak üzere görevlendirilen
Tevfik Oktay Kabakçıoğlu'nun yanında iki yıl boyunca fahrî asistanlık yaptı.
Lisansüstü çalışmalarına bir süre Michigan Üniversitesi' lisansüstü devam etti
ve 1953'te Ankara Üniversitesi Astrofizik Anabilim Dalı’nda doktorasını ve ardından
doçentlik çalışmalarını tamamladı.
1959'da
Uluslararası Atom Enerji Ajansı'nın bursuyla iki yıllığına Kanada'ya gitti.
Burada Prof. Dr. Alastari G. W. Cameron ile çalıştı. Ardından ABD’ye giderek önce
Amerikan Soroptimist Federasyonu bursuyla ABD'de Indiana Üniversitesi'nde görev
aldı. Üniversiteye bağlı Goethe Link Gözlemevi'nde yıldız modelleri yapmakla
tanımış Prof. Dr. Marshall Wrubel ile çalıştı. Bu deneyimden sonra NASA'ya bağlı
Goddard Uzay Araştırma Enstitüsü'nde görev aldı. Çalışmalarına NASA'da devam
eden Alastair G. W. Cameron ile Güneş tarihi üzerine araştırmalar yaptı. Bu dönemde
Goddard Uzay Araştırma Ensitütüsü’ndeki görevi sırasında kurumda çalışan tek
kadın astronomdu.
Dilhan
Eryurt'un Goddard Enstitüsü'nde yaptığı çalışmalar, Güneş hakkında o zamana
kadar yanlış bilinen bazı gerçekleri ortaya çıkardı. Güneş'in parlaklığının oluşumundan
bu yana gittikçe artmadığını, geçmişte çok daha parlak ve sıcak olduğunu ortaya
koydu. Çalışmaları o dönemde yeni başlayan uzay uçuşlarının gidişatını
etkileyecek önemdeydi. Aya ilk iniş için yaptığı başarılı çalışmalar nedeniyle
1969'da Apollo Başarı Ödülü ile ödüllendirildi.
Eryurt, Goddard Enstitüsü’nde
iki yıllık çalışmasını tamamladıktan sonra kendisine yabancılara sıklıkla tanınmayan
bir ayrıcalık gösterildi ve kıdemli araştırmacı olarak enstitüde çalışmaya
devam etti. Enstitü, kendisini yıldızların oluşumu ve gelişimi üzerine araştırmaları
için yeni bilgiler edinmek üzere California Üniversitesi'ne gönderdi.
1968'de Türkiye'ye
gelerek ODTÜ’de bir yıl görev yapan Eryurt, bu sırada TÜBİTAK’ın desteğiyle I.
Ulusal Astronomi Toplantısı’nı düzenledi.
1969-1973
arasında NASA'da bilimsel araştırmalarını sürdürdü. 1973 yılında ODTÜ Fizik Bölümü'ne
dönerek astrofizik ana bilim dalını kurdu. 1977 yılında Tübitak Bilim Hizmet ve
Teşvik Ödülü ile ödüllendirildi. 1988’de altı ay kadar fizik bölümünün başkanlığını
yürüttükten sonra beş yıl süreyle Fen Edebiyat Fakültesi dekanlığı yaptı. 1993
yılında emekliye ayrıldı.
13 Eylül
2012’de geçirdiği bir kalp krizi sonucu Ankara’da hayatını kaybetmiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder